لکنت زبان چیست؟
لکنت زبان یک اختلال در الگوهای عادی گفتار است. گاهی اوقات ناروانی زبان نامیده می شود. می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال، کسی که لکنت زبان دارد ممکن است یک صدا یا یک هجا را، به خصوص در ابتدای کلمه، تکرار کند. همچنین می تواند به عنوان طولانی شدن صدایی مانند “حرف سین کشیده” ظاهر شود. گاهی اوقات لکنت شامل توقف کامل گفتار یا حذف یک صدا میشود. یا می تواند قطع مکرر گفتار با صداهایی مانند “اوه” یا “اوم” باشد.
هر فردی در هر سنی می تواند لکنت زبان داشته باشد. اما بیشتر در میان کودکانی که در حال یادگیری شکل دادن کلمات به جملات هستند رایج است. احتمال ایجاد لکنت زبان در پسرها بیشتر از دختران است. لکنت زبان نرمال اغلب بین سنین 18 تا 24 ماهگی شروع میشود و تا سن 5 سالگی ادامه می یابد.
علائم لکنت زبان
علائم لکنت عبارتند از:
- ایجاد مشکل در شروع یک کلمه، عبارت یا جمله
- تکرار یک صدا، هجا یا کلمه
- طولانی کردن کلمات یا قسمت هایی از کلمات
- مکث در یک کلمه (کلمه شکسته) یا از دست دادن کلمات یا هجاها
- سفتی در صورت یا قسمت بالایی بدن هنگام گفتن کلمه
- قبل از گفتن کلمه یا عبارت بعدی، یک کلمه اضافی مانند “ام” اضافه میکند
- اضطراب از صحبت کردن
- مشکل در برقراری ارتباط موثر
علائم دیگری همراه با لکنت ممکن است وجود داشته باشد:
- پلک زدن سریع چشم
- لرزش لب یا فک
- تکان دادن سر
- مشت های گره کرده
- تیک های صورت
در صورت هیجان زدگی، خستگی یا استرس، ممکن است لکنت بدتر شود.
انواع لکنت
لکنت رشدی شایع ترین نوع لکنت زبان است که کودکان 3 تا 8 ساله را مبتلا میکند و به تدریج بروز میکند و به آن “توسعه ای” می گویند زیرا در زمانی اتفاق می افتد که کودک بیشتر درحال توسعه مهارت های گفتاری و زبانی خود است. ممکن است مشکلاتی در مورد زمان بندی، الگوبرداری و ریتم گفتار وجود داشته باشد. هنگامی که کودک در حال صحبت در مقابل یک گروه یا پشت تلفن است، این وضعیت بدتر می شود، اما زمانی که آنها آواز می خوانند، با صدای بلند می خوانند یا به تنهایی صحبت می کنند، بهتر می شود.
لکنت نوروژنیک بسیار کمتر از لکنت رشدی است. این نوع لکنت زبان معمولاً پس از یک آسیب مغزی تروماتیک (از سقوط، تصادف با وسیله نقلیه موتوری، آسیب ورزشی و غیره)، اضطراب پس از سانحه، سکته مغزی یا حتی بیماری آلزایمر اتفاق میافتد.
لکنت روانی شکل نادری از لکنت است. این نوع در بزرگسالانی اتفاق می افتد که ضربه عاطفی را تجربه کرده اند یا سابقه بیماری روانپزشکی داشته اند. بیماران مبتلا به این نوع تمایل دارند قسمت اول یک کلمه را به سرعت تکرار کنند.
همیشه نمیتوان تشخیص داد که چه زمانی لکنت کودک به مشکل جدی تری تبدیل می شود که تا سال های مدرسه ادامه می یابد. اما نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد لکنت ممکن است مشکل ساز باشد مثل:
- ممکن است متوجه تنش و مبارزه با عضلات صورت شوید.
- همچنین ممکن است متوجه بلند شدن صدا با تکرارها شوید.
- در موارد شدیدتر لکنت، کودک شما ممکن است تلاش و تنش قابل توجهی در تلاش برای صحبت کردن نشان دهد.
موارد شدیدتر اغلب با تلاش برای جلوگیری از لکنت با تغییر کلمات یا استفاده از صداهای اضافی برای شروع صحبت مشخص می شود. گاهی اوقات، کودک شما سعی می کند از موقعیت هایی که نیاز به صحبت کردن دارد اجتناب کند.
علل و عوامل خطر لکنت زبان
تاثیر سابقه خانوادگی در لکنت زبان: در مورد ژنتیکی بودن لکنت به دلیل اینکه ژن های خاصی شناسایی نشده اند، اختلاف نظر وجود دارد. اما نزدیک به 60 درصد از افراد مبتلا به لکنت، فردی را در خانواده دارند که او نیز دچار لکنت یا لکنت زبان است.
رشد کودک: کودکانی که مشکلات زبانی و گفتاری دیگری دارند نسبت به کودکانی که این مشکل را ندارند بیشتر در معرض لکنت هستند.
فیزیولوژی عصبی: در برخی از کودکانی که لکنت دارند، نسبت به کودکانی که لکنت ندارند زبان در قسمتهای مختلف مغز پردازش میشود که این ممکن است در تعامل بین مغز و عضلات کنترل کننده گفتار اختلال ایجاد کند.
پویایی خانواده: لکنت در برخی از کودکان به توقعات بالای خانواده و سبک زندگی سریع نسبت داده شده است.
معمولاً اعتقاد بر این بود که لکنت اغلب نتیجه آسیب جسمی یا عاطفی است. اگر چه مواردی از لکنت زبان به دنبال چنین ترومایی وجود دارد، اما نادر است و معمولاً با آسیب جسمی یا بیماری در طول زندگی مرتبط است. شواهد کمی برای حمایت از این نظر وجود دارد که کودکان در نتیجه آشفتگی عاطفی دچار لکنت میشوند.
چه زمانی باید برای لکنت کودکم از یک متخصص کمک بگیرم؟
اگر در مورد رشد گفتاری فرزندتان از جمله لکنت زبان نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما ممکن است شما را به متخصصی به نام آسیب شناس گفتار و زبان (SLP) ارجاع دهد که می تواند فرزند شما را ارزیابی کند و بگوید که آیا خطر یک مشکل طولانی مدت وجود دارد یا خیر. در بیشتر موارد با کودکان، درمان بر آموزش و کار با والدین برای ایجاد تکنیک هایی برای کمک به کودک متمرکز است.
هیچ درمانی برای لکنت وجود ندارد و هیچ دارویی برای درمان لکنت تایید نشده است. گاهی اوقات گفتار درمانگر مستقیماً با کودک کار می کند تا تکنیک هایی را بکار ببرد تا به کودک کمک کند یاد بگیرد که دچار لکنت نشود.
برای کودکانی که مشکل شدید لکنت دارند، آزمایش و درمان زودهنگام مهم است. علائمی که باید به دنبال آنها باشید عبارتند از:
- لکنت زبانی که شدیدتر میشود و با گذشت زمان بدتر میشود
- لکنت همراه با حرکات بدن یا صورت
- گفتاری که مخصوصاً سخت یا پرتنش است
- اجتناب از موقعیت هایی که نیاز به صحبت کردن دارند
- تنش صوتی که منجر به بالا رفتن گام در هنگام صحبت می شود
- لکنت زبانی که پس از 5 سالگی کودک ادامه یابد
- ۰۱/۰۶/۰۳